Conversatie 1 - Iets bestellen

Thijs en zijn vriend Bas komen uit Nederland. Ze reizen naar Taiwan. ‘s Avonds gaan ze samen naar een bar. Ze hebben dorst en willen iets bestellen.

Tekst in karakters

• Thijs: 老板，我要啤酒。
• 酒保 (Hij kijkt naar Bas.): 您也要啤酒吗？
• Bas: 我不要啤酒。我要茶。
• 酒保: 您喝什么茶?
• Bas: 您有乌龙茶吗?
• 酒保: 有。马上来。

Tekst in Pinyin

• Thijs: Lǎobǎn, wǒ yào píjiǔ.
• Jiǔbǎo: Nín yě yào píjiǔ ma?
• Bas: Wǒ bú yào píjiǔ. Wǒ yào chá.
• Jiǔbǎo: Nín hē shénme chá?
• Bas: Nín yǒu wūlóngchá ma?
• Jiǔbǎo: Yǒu. Mǎshàng lái.

Tekst in vertaling

• Thijs: Barkeeper, ik wil een biertje.
• Barkeeper: Wilt u ook een biertje?
• Bas: Ik wil geen biertje. Ik wil thee.
• Barkeeper: Wat voor thee drinkt u?
• Bas: Hebt u oolong thee?
• Barkeeper: Ja, een momentje.

Nieuwe woorden

Woorden in de conversatie

• 酒吧 jiǔba: (zn.) kroeg
• 老板 lǎobǎn: (zn.) baas van de zaak
Let op! lǎobǎn is een gebruikelijke manier om iemand aan te spreken die eigenaar of werknemer van een winkel, restaurant, of andere service is. Een ander woord is 师傅 shīfu "master". Shīfu wordt gebruikt voor servicemedewerkers, zoals verkopers, chefs en chauffeurs. In Taiwan noemen vrouwen hun mannen ook wel eens lǎobǎn: wie geld verdient is de baas!
• 我 wǒ: (vnw.) ik
• 要 yào: (ww.) willen
• 啤酒 píjiǔ: (zn.) bier
• 酒保 jiǔbǎo: (zn.) barkeeper
• 您 nín: (vnw.) u
• 也 yě: (bw.) ook
• 吗 ma: (taalk.) een partikel om ja-nee-vragen te maken
• 不 bú: (bw.) niet
• 茶 chá: (zn.) thee
• 喝 hē: (ww.) drinken
• 什么 shénme: (vr.vnw.) wat
• 有 yǒu: (ww.) hebben
• 乌龙茶 wūlóngchá: (zn.) Oolong thee
• 马上 mǎshàng: (bw.) meteen
• 来 lái: (ww.) komen
• 马上来 mǎshàng lái: (uitdr.) meteen bediend worden

Dranken

• 果汁 guǒzhī: (zn.) sap
• 咖啡 kāfēi: (zn.) koffie
• 可乐 kělè: (zn.) cola
• 水 shuǐ: (zn.) water

Oefeningen met nieuwe woorden

Woorden: Luister naar het bestand en kies het correcte woord.

• 1. wǒ - nǐ - tā - nín
• 2. lǎobǎn - píjiǔ - mǎshàng - kělè
• 3. hē - shuǐ - lái - yǒu
• 4. yào - yǒu - chá - ma
• 5. guǒzhī - píjiǔ - kělè - kāfēi

Karakters: Kies het correcte karakter voor elk woord.

• 1. nǐ 您 你 他 们
• 2. yào 女 好 要 男
• 3. yǒu 有 看 明 马
• 4. ma 吗 妈 马 看
• 5. bú 太 大 不 天

Grammatica

Persoonlijke voornaamwoorden

enkelvoudvormen

• 我 wǒ: ik
• 你 nǐ: jij
• 他 tā: hij
• 她 tā: zij

meervoudsvormen

• 我们 wǒmen: wij,
• 你们 nǐmen: jullie
• 他们 tāmen: zij
• 他们 tāmen: zij

们 men is een achtervoegsel om meervouden mee te maken, maar let op: je kan 们 men alleen gebruiken om groepen personen aan te duiden, dus geen objecten. Voor objecten geldt, dat het meervoud gelijk is aan het enkelvoud. De uitspraak van hij en zij is in het Chinees hetzelfde: allebei tā. Uit de context blijkt dan of je over een man of een vrouw praat! In het meervoud gebruik je het karakter voor hij ( 他 ), ongeacht of je een groep mannen of een groep vrouwen aanduidt.

Werkwoorden

要 yào, 喝 hē, 有 yǒu en 来 lái zijn werkwoorden. Het Chinees kent geen werkwoordsvervoeging; werkwoorden veranderen niet met het onderwerp. Bijvoorbeeld ik, jij, hij en zij gebruiken steeds dezelfde vorm van het werkwoord 要 yào.

Ontkenning

不 bú is een bijwoord om een zin ontkennend te maken en betekent nee of niet. 不 heeft drie uitspraken. De originele uitspraak van 不 is bù. Als 不 gevolgd wordt door een karakter met de vierde of vijfde (neutrale) toon, dan verandert de uitspraak van 不 van bù naar bú. Een derde mogelijke uitspraak van 不 is bu, met de neutrale toon. Over deze situatie zal ik later iets uitleggen.

Vragen

什么 shénme is een vragend voornaamwoord. 什么 shénme kan samen met een zelfstandig naamwoord een “wat voor …” vraag maken. Bijvoorbeeld, in de zin 您要什么茶? betekent “Wat voor thee wilt u?” De plaats van 什么 is niet altijd aan het begin van een zin. De woordvolgorde van de vraagwoorden wordt uitgelegd in latere lessen. 吗 ma is een partikel om een ja-nee-vraag te maken. 吗 ma staat altijd aan het eind van een zin. Je kan dus van een stellende zin een ja-nee-vraag maken gewoon door het partikel aan het eind toe te voegen. Bijvoorbeeld: 他有啤酒。 Tā yǒu píjiǔ betekent "Hij heeft bier". 他有啤酒吗？ Tā yǒu píjiǔ ma? betekent "Heeft hij bier?"

Grammatica-oefeningen

Zet deze zinnen om naar ja-nee-vragen.

• 他要茶。 Tā yào chá.
• 老板有乌龙茶。 Lǎobǎn yǒu wūlóngchá.
• 他喝啤酒。 Tā hē píjiǔ.
• Thijs 喝水。 Thijs hē shuǐ.

Zet deze zinnen om naar negatieve zinnen.

Let op de uitspraak van 不。

• 他要茶。 Tā yào chá.
• 他喝啤酒。 Tā hē píjiǔ.
• Thijs 喝水。 Thijs hē shuǐ.